Ankara'da bazen sohbet toplantısına katıldığım geniş üyeli bir dernek mensupları, Eylül ayında Adıyaman ve Şanlı Urfa yörlüğünde Nemrut Dağını da içerisine alacak şekilde otobüsle iki günlük bir gezi düzenleyeceklerini söylediler. Benim Yöreyi paragraf ”da olsa bir şeyler oldlamam karalamam da ısrarlı.

Mezopotamya kökenli medeniyetlerinin Anadolu'ya giriş kapısı olan şehirlerimizi gezmenin bir-iki güne sığmayacağı belirttimse, kısa zamanda ne kadar çok yerde görünürse o kadar kullanılır. O geziye yönelik birkaç paragrafla ilgili yazı sayfalara taşınca, o yöreyi görmek isteyen başkalarına da yararı olabileceğini düşünerek genel paylaşımın. Okuyucuya çalışmanın çok fazla kaynak derlemeden kısa bir süreçte amatör bir çerçeve içerir.

Adıyaman Nemrut Dağı

Ülkemizde bu isimle anılan iki dağ bulunmaktadır; birsi Tatvan diğeri Adı-yaman / Kahta'dadır. Adıyaman'daki Nemrut Dağı, Basra körfezinden gelerek Mısır'a kadar burada bereketli hilalin Kuzey bölgesinde yer almakta; hilalin sonu Toroslar'da bitmektedir. Nemrut Dağı, Doğu Toros silsilesi içerisinde, yaklaşık 2200 metre civarındadır. Dağın olduğu durumlar meşe ağaçlarının ve makilerinin yoğun olduğu çalılık, koru ve ormanlar bulunmaktadır.

Nemrut Dağında Komagene Kralı I. Antiochos için yapılan anıt mezarlığında kırma ve çakıl taşları yığılarak bir tümülüs oluşturulmuş ve tümülüsün etrafındaki teraslar üzerine Dünya 8. harikası olarak nitelenen Tümülüs ve çevresi Fırat Nehri geçitlerine ve ovaya hakim bir tepe şehirdededir. Dağın ve heykellerin Hz. İbrahim'i ateşe atan Asur kralı Nemrut (yaklaşık M.Ö.1750) ve kavmiyle ilgisi içindir halde, Urfa'ya yakınlığı nedeniyle halk tarafından heykellere “Nemrut heykelleri” adı verilmiş, zamanla da dağın adı beraber mili park ilan edilen dağ, UNESCO tarafından koruma altına alıyor.

1970'li yıllarda yapılan festival festivali Kahta Kaymakamlığındaki görevim yanında aynı zamanda Turizm dernek başkanlığını da yürütmekteydim. İçerisinde bulunduğum Festival komitesi Adıyaman ve Kahta'daki kamu görevlileri, mahalli yöneticiler ve basın mensuplarından oluşmaktaydı; “Nemrut” u çağrıştırmasının tarihi gerçeklerle bağdaşmadığını, Festival komitesindeki Kahtalı olduğu “artmış” olanlar ikna edemedim. Festivalin isminin “Adıyaman Nemrut Festivali” olmasında ısrar edince, sonunda o isimle birkaç yıl festival yapıldı. Fakat halk bu ismi benimsemeyince uygulamadan kaldırıldı. Yörenin dışında olduğumuzu ”Kahta Nemrut festivali” ismiyle yeni bir festival düşünün öğrendim; onu da adını halk benimsemeyince zorunlu olarak uygulamadan kaldırmıştır. Bazen düşünürüm de “kirli siyaset” yanlış bilgi nedeni bu ülke neler, neler kaybetti…